Η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 και το ΚΕMΕΣ προβάλλουν, ως άνοιγμα του νέου αφιερώματός τους «Καθώς κυλούν τα δάκρυά μας», τη Δευτέρα 21 Αυγούστου στις 21:30 στο θερινό σινεμά ΑΠΟΛΛΩΝ (Σαρανταπόρου 4 – Βασιλέως Γεωργίου, τηλ. 2310828642) το αριστουργηματικό δράμα του Τζόζεφ Μάνκιεβιτς «Ξαφνικά, πέρσι το καλοκαίρι» (ΗΠΑ, 1959, ασπρόμαυρη, 114’) από το ομώνυμο θεατρικό του Τένεσι Γουίλιαμς. Παίζουν: Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Κάθριν Χέπμπορν, Μοντγκόμερι Κλιφτ, Άλμπερτ Ντέκερ, Μερσέντες ΜακΚέιμπριτζ.

Θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, του οποίου έντυπη ανάλυση θα διανεμηθεί στους θεατές, ενώ στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό.

Το προς συζήτηση θέμα στο σεμινάριο για τον κινηματογράφο θα είναι: Ο χώρος, ο χρόνος και το συναίσθημα στην ταινία του Μάνκιεβιτς.

Υπόθεση: Μετά τον θάνατο ενός νεαρού, η μητέρα του ζει απομονωμένη στα παράξενα φυτά του γιου της, αρνούμενη να δεχτεί την πραγματικότητα γύρω απ’τις συνθήκες θανάτου του. Κάθε καλοκαίρι οι δυο τους ταξίδευαν μαζί αλλά το περσινό καλοκαίρ δεν τον συνόδεψε εκείνη στις διακοπές του, αλλά η νεαρή ξαδέρφη του.

Η ανάλυση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:

«Μετά τον θάνατο του νεαρού Σεμπάστιαν, η μητέρα του, Βάιολετ Βέναμπλ (Κάθριν Χέπμπορν) ζει ανάμεσα στα παράξενα φυτά του γιου της, αρνούμενη να δεχτεί την πραγματικότητα γύρω απ’ τις συνθήκες θανάτου του. Η κυρία Βέναμπλ λάτρευε παθολογικά τον γιο της, συντηρούσε σχεδόν όλα τα χρόνια που έζησαν μαζί το οιδιπόδειο σύμπλεγμα που είχε αναπτυχθεί ανάμεσα τους. Κάθε καλοκαίρι οι δυο τους ταξίδευαν μαζί για να γνωρίσουν τον κόσμο και για να μπορέσει ο Σεμπάστιαν να γράψει το “Θερινό” του ποίημα. Το περσινό όμως καλοκαίρι, για πρώτη φορά η κυρία Βέναμπλ δεν τον συνόδεψε εκείνη στις διακοπές του, αλλά η νεαρή ξαδέρφη του Κάθριν (Ελίζαμπεθ Τέιλορ), που επωμίστηκε ακούσια στην αρχή κι εκούσια στη συνέχεια ως μην έχουσα κι άλλη επιλογή, τον ρόλο που κατείχε μονοπωλιακά ως εκείνη τη στιγμή η κυρία Βέναμπλ. Εκείνο το καλοκαίρι ο Σεμπάστιαν πέθανε σε κάποια παραθαλάσσια τοποθεσία της Ισπανίας κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες. Όταν μια σοκαρισμένη Κάθριν αφηγείται την πραγματικότητα πάνω στο θάνατο του Σεμπάστιαν, η κυρία Βέναμπλ αρνείται να την πιστέψει κι η Κάθριν κινδυνεύει να χαρακτηριστεί φρενοβλαβής και να κλειστεί στο δημόσιο ψυχιατρείο, όπου ο διακεκριμένος νευροχειρούργος Τζον Κιούκροβιτς (Μοντγκόμερι Κλιφτ) προτίθεται να της κάνει λοβοτομή προκειμένου να τη βγάλει από το παραλήρημά της.

Το βασικό ερώτημα που θα κληθούν να απαντήσουν οι θεατές αυτού του αριστουργήματος είναι κατά πόσον είναι μια ταινία δραματουργού ή σκηνοθέτη. Τένεσι Γουίλιαμς, λοιπόν, ή Τζόζεφ Μάνκιεβιτς; Θεατρικό έργο στη μεγάλη οθόνη ή ψυχολογικό νουάρ; Με εκθαμβωτικούς ρόλους, περίφημη ασπρόμαυρη φωτογραφία, λειτουργικά ντεκόρ και “γλυκό” μοντάζ, η ψυχοπαθολογία που πάντα χαρακτηρίζει τον Τένεσι Γουίλιαμς σβήνει διακριτικά. Aποχρωματίζεται και δίνει τη θέση της στην αποφλοίωση, στη σταδιακή αποκάλυψη, όπου η ψυχαναλυτική μέθοδος οδηγείται στους δρόμους του νουάρ. Τι έγινε, άραγε, με το απόν σημαίνον του Σεμπάστιαν;

Το flash back ως ερμηνεία, γνώση και “διόρθωση” μιας ως τότε “πειραγμένης” ιστορίας; Η αποκατάσταση, η επανόρθωση, η πραγματική “αλήθεια” και όχι η υποκειμενική προβολή της. Η φωτογραφική αντίληψη μέσω του μοντάζ, χάρη και στα έξοχα, απειλητικά ντεκόρ, δίνει την αίσθηση της εξόρυξης. Ανοίγονται χαίνουσες οπές στο φιλμικό σώμα, που ξερνούν τα συντρίμμια, τα κομμάτια του κατακερματισμένου σώματος, το απωλεσθέν σημαίνον. Πληγές, λείψανα, αφροί νερού και η αποκατάσταση. Η αλήθεια γιατρεύει ή ξεβολεύει. Ίσως η καλύτερη διασκευή θεατρικού έργου στη μεγάλη οθόνη.»

ΔΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΟ «ΞΑΦΝΙΚΑ, ΠΕΡΣΙ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ»

Εξάλλου, σύμφωνα με την Λέσχη, 10 λόγοι για να μη χάσετε το Ξαφνικά, πέρσι το καλοκαίρι είναι:

1. Γιατί είναι η καλύτερη διασκευή θεατρικού έργου του Τένεσι Γουίλιαμς για τη μεγάλη οθόνη.
2. Γιατί τολμηρά θα λέγαμε πως ο οίστρος, η ικανότητα, η μεγάλη αγάπη για τη λογοτεχνία κάνουν την ταινία ανώτερη από το θεατρικό έργο.
3. Για τον περίτεχνο διαξιφισμό των κινηματογραφικών ειδών, από το ψυχολογικό μελόδραμα στο φιλμ νουάρ και από την κοινωνική κριτική στην ψυχανάλυση.
4. Για όλους τους κυριολεκτικά υποδειγματικούς ρόλους, με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ στην καλύτερη εμφάνισή της.
5. Για την εκπληκτική φωτογραφία του Τζακ Χίλντγιαρντ, που εναλλάσσει εξαιρετικά το άσπρο με το μαύρο, δημιουργώντας έτσι έξοχες αντιπαραθέσεις και αντιστοιχήσεις.
6. Για την υποδειγματική αξιοποίηση των ντεκόρ, των κοστουμιών αλλά και κάποιων λίγων φυσικών χώρων.
7. Γιατί σύμφωνα με τη σκηνοθετική κατεύθυνση, η φωτογραφία αποσπά λευκές σκάλες, αφρούς, και ψήγματα του παρελθόντος χρόνου για να συνδυαστούν όλα σε μια πιθανή εξήγηση-ανάκληση.
8. Γιατί ο Μάνκιεβιτς ήδη από τη δεκαετία του ’50 μας δείχνει έναν διαφορετικό τρόπο για την ιδιοφυή προσέγγιση του χρόνου.
9. Γιατί ο τίτλος είναι ενδεικτικός. Το Ξαφνικά είναι τροπικό επίρρημα, το Πέρσι είναι χρονικό επίρρημα και το Καλοκαίρι το 1/4 του χρόνου. Έτσι, ξαφνικά, μέσα σε μια χρονική περίοδο απεσπάσθη κομμάτι χρόνου.
10. Γιατί η ταινία 60 χρόνια μετά παραμένει αναλλοίωτη και λαμπερή.

Υ.Γ. Τη Δευτέρα 28 Αυγούστου στις 21.30 η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 και το ΚΕΜΕΣ προβάλλουν στα πλαίσια του ίδιου αφιερώματο το δραματικό νουάρ του Τζορτζ Κιούκορ Εφιάλτης (1944).