Οι κατάρες απλών πολιτών για τις κοινωνικές συνέπειες της κρίσης όταν π.χ. βλέπουν ένα δελτίο ειδήσεων στην τηλεόραση, θα μπορούσαν να αλλάξουν την ροή τής πολιτικής μιας χώρας; Θα καρφώνατε ένα καρφί ως εκεί που επιτρέπει το ύψος σας σε έναν σταυρό; Θα μπαίνατε στο διαμέρισμα ενός αγνώστου ή σε ένα δωμάτιο φοιτητή για να ακούσετε την ιστορία τους; Κι αν θέλετε να δραπετεύσετε από μια βαρετή οικογενειακή ή κοινωνική μάζωξη, έχετε ποτέ σκεφτεί μεθόδους «απόδρασης»;

 
Αν μπήκατε στον πειρασμό να δώσετε έστω και μία θετική απάντηση, τότε έχετε κάθε λόγο να παρακολουθήσετε το Φεστιβάλ Περφόρμανς Θεσσαλονίκης, μέρος του κεντρικού προγράμματος της 6ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, που πραγματοποιείται στην πόλη από τις 13 έως τις 21 Οκτωβρίου 2017, αναδεικνύοντας ακόμη μια φορά τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε την τέχνη μέσα από μια εμπειρική και συμμετοχική πρακτική, όπως υποστηρίζουν οι διοργανωτές.

 
Καλλιτέχνες και ομάδες από έξι χώρες είναι παρόντες μέσα από τη δουλειά τους στο φεστιβάλ κι ακολουθώντας το σκεπτικό της φετινής διοργάνωσης που θέτει στον πυρήνα της την έννοια του ‘σπιτιού’, θα διερευνήσουν πώς οι καθιερωμένες έννοιες και αξίες έχουν τροποποιηθεί, καθώς βίαια έχουν προσαρμοστεί στην νέα πραγματικότητα μεταβαλλόμενων συνθηκών ζωής, οραμάτων και προσδοκιών, προτείνοντας νέες θεωρήσεις οικειότητας και συνύπαρξης. Ειδικό αφιέρωμα στην Ana Mendieta την εικαστικό που διεκδικεί εμβληματική θέση στη φεμινιστική ιστορία της τέχνης, φιλοξενείται ήδη στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στη Μονή Λαζαριστών, έως τις 14 Ιανουαρίου 2018.

 
Συμμετέχοντες καλλιτέχνες στο φετινό Φεστιβάλ Περφόρμανς Θεσσαλονίκης είναι οι: Lanfranco Aceti (Λανφράνκο Ατσέτι), Maria Jose Arjona (Μαρία Χοσέ Αρχόνα), Filippo Berta (Φίλιπο Μπέρτα), Fuku Cosmonaut, Ευθύμης Θέου & Ηλέκτρα Αγγελοπούλου, oμάδα geopoetics, Ana Mendieta (Άνα Μεντιέτα), Julie Tolentino (Τζούλι Τολεντίνο) & Stosh Fila (Στος Φίλα), Παρασκευή Φρασιόλα, VestAndPage.

Η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).

Αναλυτικά το πρόγραμμα (όλες οι περφόρμανς είναι ανοιχτές στο κοινό)

Lanfranco Aceti
‘Accursed’
13 Οκτωβρίου / 19:00-22:00
Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης/ Κτίριο M2 – Αίθουσα Μωρίς Σαλτιέλ (25ης Μαρτίου & Παραλία)
Μπορούν να έχουν οι εκτονωτικές κατάρες πολιτική επίδραση εν μέσω «κρίσης»; Μπορούν να αλλάξουν κάτι στη ροή της ιστορίας, πρακτικά; Δεν μένει παρά να φανεί, το βραδινό μιας Παρασκευής και 13, μέσα από την εικαστική δράση του Lanfranco Aceti που θα πραγματοποιήσουν γυναίκες της Θεσσαλονίκης, τις οποίες «επιστράτευσε» προς αυτήν την κατεύθυνση. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει μια περφόρμανς κοινωνικοπολιτικής «δικαίωσης», που θα της δώσουν ζωή τα μέλη της Μικτής Χορωδίας Θεσσαλονίκης.

 
Παρασκευή Φρασιόλα
‘The Escaping Artist’
14 Οκτωβρίου / 10:00-18:00
Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, Λιμάνι)
Πόσες φορές λαχταρήσατε να δραπετεύσετε από μια οικογενειακή συνάντηση ή ένα meeting, να είχατε φύγει π.χ. με ένα μαγικό χαλί; Πόσες φορές ευχηθήκατε να μην είσαστε παρόντες σε κάποιες περιστάσεις; Η Παρασκευή Φρασιόλα, με την εικαστική της δράση, επιχειρεί να εφαρμόσει ποικίλες στρατηγικές και πρακτικές απολαυστικής απόδρασης, χρήσιμες και κατατοπιστικές σε όλους μας, για κάθε περίσταση στην οποία η απόδραση φαντάζει ως η μόνη λύση σωτηρίας.

 
Filippo Berta
‘Κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν ημών/ In our Image and Likeness’
15 Οκτωβρίου / 20:00
UBERNTOYZ (Δαναΐδων & Σφέτσιου)
O γνωστός για τις συμμετοχικές του περφόρμανς Filippo Berta προσφέρει μια ομαδική θρησκευτική και οικογενειακή κίνηση ως το τελικό εικαστικό έργο στο οποίο η συλλογικότητα και η συνεκτικότητα της θρησκείας ξεφεύγει από τα στενά όρια των θεσμών και πραγματοποιείται σε ουδέτερο χώρο, ο οποίος μετατρέπεται σε οικείο. Και προσκαλεί τους θεατές να συμβάλλουν στη διαμόρφωση του συγκεκριμένου έργου, το οποίο παρουσιάζεται σε παγκόσμια πρώτη με κύριο άξονα του έναν Εσταυρωμένο, καρφιά και σφυριά. Από τις 17 Οκτωβρίου έως τις 12 Νοεμβρίου θα εκτίθεται στον χώρο η βιντεοεγκατάσταση που θα έχει προκύψει από την παραπάνω περφόρμανς. (Τρίτη-Κυριακή: 13:00-21:00). Με την στήριξη της γκαλερί Massimo De Luca, Μέστρε, Βενετία.

 
Ευθύμης Θέου & Ηλέκτρα Αγγελοπούλου
‘Γαύδος: Το Σπίτι’
-16 Οκτωβρίου / 18:00 -18:30 & 20:00-20:30
Μουσείο των Προσφύγων (Έβρου 49, πάρκο Ελπίδος, Συκιές)
-17 Οκτωβρίου / 18:00 -18:30 & 20:00-20:30
Διαμέρισμα Ζεύξιδος & Παύλου Μελά
-19 Οκτωβρίου / 18:00 -18:30 & 20:00-20:30
Δ´ Φοιτητική Εστία ΑΠΘ (Λέοντος Σοφού 11)
Ένα σύγχρονο ζευγάρι προσκαλεί τους θεατές να ακούσουν την ιστορία του, η οποία συμπαρουσιάζεται με εκείνη του χώρου που τους φιλοξενεί. Ο χώρος, το σώμα, η μνήμη και η αφήγηση αποτελούν τα κύρια στοιχεία του έργου Γαύδος: Το Σπίτι το οποίο εντάσσεται σε μια σύγχρονη πρακτική που ενεργοποιεί τα μέσα και τα εργαλεία της αρχαιολογίας και του θεάτρου στη διαδικασία προσέγγισης της τέχνης της περφόρμανς.
Με την στήριξη του Πανεπιστημίου Κρήτης και του διεπιστημονικού ερευνητικού προγράμματος της Γαύδου.

 
Maria Jose Arjona
‘Drummer’
18 Οκτωβρίου / 18:00-22:00
Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (Φράγκων & Λέοντος Σοφού)
Η πρακτική της Maria Jose Arjona χαρακτηρίζεται από μακράς διάρκειας περφόρμανς, με το χρόνο να αποτελεί κρίσιμο στοιχείο σε κάθε δουλειά της.
Το σώμα για την Maria Jose Arjona είναι το πρώτο μας σπίτι, το οποίο συνεχώς επηρεάζεται και απειλείται από διαφορετικούς εξωγενείς παράγοντες και δυνάμεις. Στην περφόρμανς Drummer, το σώμα της καλλιτέχνιδος και οι ήχοι που αυτό παράγει μέσα από μια σειρά επαναλαμβανόμενων και διαδοχικών δράσεων και κινήσεων που θα διαρκέσουν 4 ώρες συμβολίζουν την ψυχοδιανοητική προσπάθεια του ανθρώπου για επιβίωση. Ο χώρος, ο χρόνος και το σώμα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους: ο χρόνος μετατρέπεται σε μια έντονη διαισθητική εμπειρία, η υλικότητα του χώρου επανεξετάζεται και γίνεται πιο ελαστική και ευμετάβλητη, ενώ το σώμα ανάγεται σε ένα εν δυνάμει τόπο όπου η έννοια του εκτοπισμού και της αέναης αστάθειας αναμετρούνται σε ένα αγώνα ισορροπίας και αντοχής.

ομάδα geopoetics
‘et-men ή αναπνέω’
20-21 Οκτωβρίου / 17:00
Γενί Τζαμί (Αρχαιολογικού Μουσείου 30)
Η δράση et-men ή αναπνέω αποτελεί μία συμμετοχική performance installation στο Γενί Τζαμί. Λίγο πριν τη δύση του ηλίου δύο περφόρμερ επιτελούν έναν ηχητικό διαλογισμό αλληλεπιδρώντας με την ιστορική πνευματικότητα του κτιρίου. Μαζί τους, οι θεατές δημιουργούν ένα τελετουργικό κίνησης, φωτός και ήχου ακολουθώντας οδηγίες ενσυναίσθησης, σιωπής και ακινησίας. Καθώς το σκοτάδι απλώνεται στο χώρο, η δράση μεταμορφώνεται σε ένα ζωντανό μαντάλα σωμάτων εκφράζοντας κάθε φορά μια επιτόπια προσευχή.
Η περφόρμανς οργανώνεται και υποστηρίζεται από τα 52 Δημήτρια.

 
Julie Tolentino & Stosh Fila
‘After the Future’
20 Οκτωβρίου / 21:00
ΥΨΙΛΟΝ (Εδέσσης 5)
Το σώμα ως σπίτι και το σπίτι σχεδιασμένο ως σώμα, σε σχέση με τις δομές του συναισθήματος, τις θεωρήσεις του φύλου, τα διάφορα στάδια ορατότητας, την έννοια της ιδιωτικότητας, τις συνθήκες κατοίκησης και συνύπαρξης, τις διασταυρώσεις μεταξύ σεξουαλικότητας και ιθαγένειας, θα αποτελέσουν το έναυσμα για την περφόρμανς των Julie Tolentino & Stosh Fila. Οι θεατές καλούνται να φέρουν ένα αγαπημένο αντικείμενο από τον ιδιωτικό τους χώρο, το οποίο είναι έτοιμοι να αποχωριστούν και το καλλιτεχνικό δίδυμο θα δημιουργήσει in situ ένα έργο με αυτά.

 
VestandPage
‘ΑΙΓΙΣ VI (Σπίτι) / AEGIS VI (Home)’
21 Οκτωβρίου / 21:00
Αίθουσα εκδηλώσεων, Μονή Λαζαριστών (Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη)
Το ΑΙΓΙΣ VI (Σπίτι) αποτελεί το έκτο μέρος του ομώνυμου κύκλου AEGIS (=αιγίς) που αναφέρεται στην Εστία, την μυθική θεότητα της οικιακής ζωής, της οικογένειας και της πολιτείας. Πρόκειται για μια δράση με σκοπό να τιμήσει την ιδεατή δύναμη μιας συλλογικής κοινότητας αμφισβητώντας την επισφαλή ομπρέλα των κρατικών συστημάτων. Οι VestandPage μαζί με έξι καλλιτέχνες που επέλεξαν μέσω open call θα προχωρήσουν σε μια ιεροτελεστία με παγανιστικά στοιχεία που θα εστιάσει στα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία να λάβουν τον λόγο και να τοποθετηθούν σχετικά με το πως αντιλαμβάνονται την έννοια της αιγίδας.

 
Συναυλία
Fuku Cosmonaut
14 Οκτωβρίου / 22:00
Αποθήκη 1, Προβλήτα Α’, λιμάνι Θεσσαλονίκης
‘Είμαι ο Fuku Cosmonaut. Δεν έχω σπίτι. Δεν καταλαβαίνω τον κόσμο σας. Οι περισσότεροι από εσάς υποφέρουν. Φτιάχνω ήχους και εικόνες για να επικοινωνήσω και να σας κάνω να αισθανθείτε πιο άνετα. Κάνω θόρυβο για να μην κλαίω όταν είμαι ανάμεσά σας…’. Ο Fuku Cosmonaut εμφανίστηκε το 2015. Στο Φεστιβάλ Περφόρμανς της Μπιενάλε θα εκπέμψει ηλεκτρικό/ηλεκτρονικό ήχο με μεγάλες διακυμάνσεις στην ένταση, προβάλλοντας εικόνες από τις περιπλανήσεις του. Επί το έργον πέντε Fuku Cosmonauts σε τύμπανα, κιθάρες, αναλογικούς συνθετητές και προβολή οπτικού υλικού.

 
Αφιέρωμα – Έκθεση
‘Ana Mendieta: Siluetas de Alma (Σιλουέτες Ψυχής)’
30 Σεπτεμβρίου 2017- 14 Ιανουαρίου 2018
Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Κολοκοτρώνη 21, Μονή Λαζαριστών)
Η Ana Mendieta (Κούβα, 1948 – Νέα Υόρκη, 1985) διεκδικεί εμβληματική θέση στη φεμινιστική ιστορία της τέχνης και το σύντομο έργο της διακρίνεται για την ιδιομορφία και συγκινησιακή του φόρτιση του, έχοντας διαρκώς στον πυρήνα του το ανθρώπινο σώμα και την άμεση δυνατότητα του για κοινωνική αλλαγή. Ο πόνος της εξορίας (εγκατέλειψε τη χώρα της σε μικρή ηλικία), οι μαγικές και θρησκευτικές τελετουργίες της χώρας της, η σκληρή αντιμετώπιση της ανδροκρατούμενης κοινωνίας απέναντι στο γυναικείο φύλο, η σεξουαλικότητα και η βία, επηρέασαν έντονα την καλλιτεχνική της ανέλιξη.

Η Mendieta δημιούργησε μια σειρά από έργα (Earth-Body works) τονίζοντας την σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον του, αλλά και την διαδικασία εξοικείωσης του με τα πρωταρχικά φυσικά υλικά. Η Mendieta πάλεψε να διερευνήσει τις δυνατότητες του σώματος προτείνοντας την συμβολική επιστροφή στην μήτρα της γης, αναδεικνύοντας τις βαθιές πτυχές της πνευματικής αλλά και φυσικής σχέσης που είχε ο άνθρωπος με την μητέρα γη. Η γη και η φύση χρησιμοποιούνται στο έργο της ως το ανυπέρβλητο υλικό και μέσο, ανάγονται σε μια μαγική και υπέρτατη κινητήρια δύναμη όπου οι έννοιες της γονιμότητας, της ζωής και του θανάτου επαναπροσδιορίζονται ενώ θέματα μετατόπισης και αποξένωσης, ταυτότητας, σεξιστικές ιδεολογίες και μηχανισμοί καταστολής ξορκίζονται, με σκοπό έναν οικουμενικό μετασχηματισμό και ανασύνθεση της τέχνης και της κοινωνίας.
Η έκθεση πραγματοποιείται με την υποστήριξη της The Estate of Ana Mendieta Collection, LLC και της Galerie Lelong & Co.
(Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Τρίτη-Τετάρτη-Παρασκευή-Σάββατο-Κυριακή 10:00-18:00, Πέμπτη 10:00-22:00)

Επιμέλεια Φεστιβάλ Περφόρμανς: Δόμνα Γούναρη, Αρετή Λεοπούλου, Θοδωρής Μάρκογλου, Ειρήνη Παπακωνσταντίνου

Αναλυτικά το πρόγραμμα της 6ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης στην ιστοσελίδα: http://thessalonikibiennale.gr/.

ΚΡΑΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη, 56430 Θεσσαλονίκη
Τ: 2310 589141 & 3, F: 2310 600123