Μία μοναδική συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης και μία εξαιρετική έκθεση φωτογραφίας είναι οι δύο εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης για την Ημέρα Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος. Αυτό ήταν και το θέμα της συνέντευξης Τύπου που δόθηκε σήμερα Παρασκευή 26 Ιανουαρίου, ώρα 14:00 στο Φουαγιέ του Μεγάρου.
Η συναυλία, για την οποία συμπράττουν το ΜΜΘ, η ΚΟΘ και η Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης, θα δοθεί την Κυριακή 28 Ιανουαρίου στις 20:00; και ενώνει επί σκηνής τους καλλιτεχνικούς διευθυντές των δύο οργανισμών. Η Ζωή Τσόκανου στο πόντιουμ και ο Γιώργος-Εμμανουήλ Λαζαρίδης στο πιάνο παρουσιάζουν ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει το Adagietto από τη Συμφωνία αρ. 5 του Γκούσταβ Μάλερ και το Κοντσέρτο για πιάνο αρ. 5 σε μι ύφεση μείζονα, έργο 73 (Emperor) του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Η συμμετοχή του Murray Perahia, που επρόκειτο να συμπράξει στη συγκεκριμένη συναυλία, όπως αρχικά είχε ανακοινωθεί, ακυρώθηκε λόγω μίας λοίμωξης του αυτιού, που του απαγορεύει να ταξιδέψει.
Πριν την έναρξη της συναυλίας, στις 19:00;, θα πραγματοποιηθούν στο φουαγιέ του κτιρίου Μ1 του Μεγάρου τα εγκαίνια της φωτογραφικής έκθεσης της Άρτεμης Αλκαλάη «Σπουδή πάνω στο δράμα, τη μνήμη και την απώλεια: Έλληνες Εβραίοι επιζώντες από το Ολοκαύτωμα». Η έκθεση θα λειτουργεί Δευτέρα έως Σάββατο 10:00-18:00 και θα διαρκέσει ως τις 23 Φεβρουαρίου.
Η Εβραϊκή παρουσία
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ αναφέρθηκε στη μακραίωνη εβραϊκή παρουσία στη Θεσσαλονίκη, την επονομαζόμενη και Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων, λέγοντας πως γενικά «οι Εβραίοι υπήρξαν παρεξηγημένοι και αντιμετωπίστηκαν ως ξένοι, ακόμη κι όταν τους έπαιρναν με τα τρένα για τα στρατόπεδα του θανάτου. Η Ημέρα Μνήμης είναι μια ευκαιρία να δηλώσουμε την παρουσία μας στην πόλη και η συναυλία αυτή είναι η αρχή μιας σειράς άλλων εκδηλώσεων. Η μουσική ενώνει, απαλύνει τις ψυχές». Ο ίδιος αναφέρθηκε και σε άλλη μια επέτειο που γιορτάζεται φέτος, τα 70 χρόνια από την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ: «Περίπου 30.000 Θεσσαλονικείς Εβραίοι πήγαν κι εργάστηκαν για τη δημιουργία του λιμανιού της Χάιφας. Ήταν λοιπόν κι αυτοί μέσα σε εκείνους που δημιούργησαν το Ισραήλ».
«Το Μέγαρο συγχωνεύει δύο διαφορετικής υφής εκδηλώσεις. Μια έκθεση φωτογραφίας, με κυρίαρχο το βλέμμα αλλά και την εκκωφαντική σιωπή των επιζώντων, αλλά και μια μουσική εκδήλωση, όπου ο ήχος πρωταγωνιστεί», είπε ο «οικοδεσπότης» των εκδηλώσεων, ο πρόεδρος του δ.σ. του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης Νικήτας Μυλόπουλος. Όπως εκτίμησε, «το Ολοκαύτωμα άλλαξε για πάντα την αντίληψη για τα όρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Η διάσωση της ιστορικής μνήμης παραμένει ζητούμενο, ιδίως στις μέρες μας, με τον αντισημιτισμό και τον φασισμό να είναι παρόντες στις κοινωνίες μας. Πώς να μιλήσεις για την ιστορία της Θεσσαλονίκης αν δεν μιλήσεις για την εξόντωση των Εβραίων πολιτών της; Επανερχόμαστε λοιπόν με όρους μνήμης αλλά και με όρους πολιτικής ερμηνείας».
Στο πιο συγκλονιστικό γεγονός της ανθρώπινης ιστορίας, το Ολοκαύτωμα, αναφέρθηκε και ο Ούβε Μάτσκε, πρόεδρος του ΕΤΟΣ (Ειδικό Ταμείο Οργάνωσης Συναυλιών) της ΚΟΘ: «Η ατιμωρησία των υπευθύνων για αυτό το τεράστιο έγκλημα προκαλεί σε εμένα ως Γερμανό ντροπή. Η πράξη της ΙΚΘ να τιμήσει τη μνήμη των νεκρών με μια σύμπραξη δύο σημαντικών φορέων της πόλης (ΚΟΘ και Μέγαρο) ενέχει ισχυρό συμβολισμό, ενώ και η ίδια η εκδήλωση δεν θα είναι μια απλή συναυλία αλλά ένα ύψιστο πολιτιστικό γεγονός».
«Αισθάνομαι τιμή που κλήθηκα να αντικαταστήσω έναν τόσο σπουδαίο πιανίστα όπως ο Μάρεϊ Περάχια», σημείωσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΜΜΘ Γιώργος Εμμανουήλ Λαζαρίδης, ο οποίος θα είναι ο σολίστας στη συναυλία της 28ης Ιανουαρίου. Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που προσεγγίζει το συγκεκριμένο έργο. Το ερμήνευσε πριν από περίπου 20 χρόνια με τη Βασιλική Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου και πριν από περίπου μία πενταετία πάλι με την ΚΟΘ. «Το μεγαλείο αυτής της εκδήλωσης είναι ότι τιμούμε τη μνήμη του Ολοκαυτώματος με το έργο ενός σπουδαίου Γερμανού συνθέτη, του Μπετόβεν», υπογράμμισε ο ίδιος.
Διπλή ιδιότητα και για τη Ζωή Τσόκανου, καλλιτεχνική διευθύντρια της ΚΟΘ και μαέστρο στη συναυλία της 28ης Ιανουαρίου. «Προσπαθούμε και ελπίζουμε η συνάντηση με τον Μάρεϊ Περάχια να γίνει στο μέλλον», αποκάλυψε. «Η μουσική του Μπετόβεν ταιριάζει σε μια ημέρα μνήμης, αφού είναι ένας από τους λίγους συνθέτες που έγραψε μουσική για ανώτερα ιδανικά, τα οποία σκεφτόμαστε πάντοτε τέτοιες μέρες, μαζί βέβαια με την έννοια της ευθύνης. Από την άλλη, μαζί με όλα αυτά πρέπει να υπάρχει και αγάπη – και το άλλο έργο της συναυλίας, το Adagietto του Μάλερ, έχει συνδεθεί μεν την απώλεια και τον θρήνο, αλλά γράφτηκε και ως μια απόδειξη αγάπης».
Τέλος, στην έκθεση φωτογραφίας αναφέρθηκε η εικαστικός Άρτεμις Αλκαλάη. «Ήταν ένα ηθικό χρέος απέναντι στους νεκρούς της δικής μου οικογένειας αλλά και σε όλους τους Έλληνες Εβραίους. Ήθελα να δούμε τη μορφή τους και να μην αποτελούν έναν αριθμό, όπως αυτός που χαράχτηκε στο μπράτσο τους στα στρατόπεδα εξόντωσης». Στις φωτογραφίες της η καλλιτέχνις εντάσσει και έργα της που έχουν την αρχετυπική μορφή ενός σπιτιού. «Ο συμβολισμός του σπιτιού είναι πολύ σημαντικός, καθώς μέσα στο σπίτι βιώνουμε συνήθως την ευτυχία και την ασφάλεια. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που φωτογράφισα έχασαν αυτό το σπίτι τους κυριολεκτικά και μεταφορικά και με ένα συμβολικό τρόπο τους έδωσα ένα μικρό σπιτάκι για να θυμηθούν την προηγούμενη ζωή και τα παιδικά τους χρόνια. Πολλοί απ’ αυτούς έφυγαν από τη ζωή. Είναι οι τελευταίοι μάρτυρες της ευρωπαϊκής βαρβαρότητας».
Συναυλία ΚΟΘ
Κτίριο Μ1 – Αίθουσα Φίλων Μουσικής
28 Ιανουαρίου 2018, ώρα 20:00
Είσοδος μόνο με προσκλήσεις
Έκθεση φωτογραφίας
Κτίριο Μ1, Φουαγιέ
28 Ιανουαρίου 2018 – 23 Φεβρουαρίου 2018
Δευτέρα – Σάββατο 10:00-18:00
Είσοδος ελεύθερη
Στη φωτογραφία του θέματος από αριστερά: Γιώργος Εμμανουήλ Λαζαρίδης, καλλιτεχνικός διευθυντής ΟΜΜΘ, Ζωή Τσόκανου, καλλιτεχνική διευθύντρια ΚΟΘ, Δαυίδ Σαλτιέλ, πρόεδρος Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Νικήτας Μυλόπουλος, πρόεδρος δ.σ. ΟΜΜΘ, Ούβε Μάτσκε, πρόεδρος του Ε.Τ.Ο.Σ. της ΚΟΘ, Άρτεμις Αλκαλάη, εικαστικός-φωτογράφος, Ραφαήλ-Ρόλλυ Γκατένιο, ταμίας δ.σ. ΟΜΜΘ, Ίντα Μασαράνο, μέλος δ.σ. ΟΜΜΘ.
