Ένα νέο πανευρωπαϊκού κύρους και εμβέλειας βραβείο, το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ»,θεσμοθετείται με έδρα την Θεσσαλονίκη. Η Συμβουλευτική και Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος επέλεξαν για την απονομή του πρώτου βραβείου έναν θεσμό που εκφράζει έμπρακτα την ιδέα της ευρωπαϊκής συνεργασίας και κινητικότητας και ενισχύει ουσιαστικά την προσέγγιση των ευρωπαϊκών λαών στον πυρήνα του ίδιου του μέλλοντος της Ευρώπης, τους νέους:  το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ERASMUS.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία του βραβείου «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» αλλά και τη βαρύτητα του βραβευθέντος θεσμού, το βραβείο θα παραλάβει η ίδια η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, σε μια λαμπρή Τελετή Απονομής, που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2020 στο εμβληματικό μνημείο της Ροτόντας, παρουσία και του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, Κυριάκου Μητσοτάκη. Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

Το νέο Ευρωπαϊκό Βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ», παρουσίασαν σήμερα Πέμπτη 1 Οκτωβρίου σε συνέντευξη τύπου ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών Απόστολος Τζιτζικώστας, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας και ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος Θεοφανώ Σταύρος Ανδρεάδης.

Η ιδέα γεννήθηκε από κορυφαίες προσωπικότητες της Ευρώπης, που στρέφουν το ενδιαφέρον τους στην ενδυνάμωση της κοινής ευρωπαϊκής ιδέας και ταυτότητας. Με στόχο να αναδείξει τις κοινές ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, τις ιστορικές καταβολές και γεωγραφικές ρίζες, το βραβείο «Αυτοκράτειρα Θεοφανώ» φιλοδοξεί να είναι μια γέφυρα αλληλοκατανόησης των διαφορετικών λαών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών που συνθέτουν τη σημερινή Ευρώπη. Απονέμεται κάθε χρόνο από το ομώνυμο Ίδρυμα Θεοφανώ-Theophano Foundation μέσα από διαδικασία αξιολόγησης από τη Συμβουλευτική και τη Διοικούσα Επιτροπή του Ιδρύματος, η σύνθεση των οποίων βασίζεται στη συμμετοχή κορυφαίων ευρωπαϊκών προσωπικοτήτων και εκπροσώπων της Θεσσαλονίκης από τον χώρο της πολιτικής, της διπλωματίας, του πολιτισμού, των τεχνών, των γραμμάτων, της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας.

Η επιλογή της Θεσσαλονίκης ως έδρας για την απονομή του βραβείου αποτελεί μια εξαιρετική τιμή για την πόλη αλλά και τη χώρα. Ο συμβολισμός αυτής της επιλογής, αλλά και της Ροτόντας, ενός κορυφαίου μνημείου που μαρτυρεί τη ρωμαϊκή, βυζαντινή, ορθόδοξη, οθωμανική και ελληνική επίδραση στη διαμόρφωση της Ευρώπης, ανοίγουν νέες προοπτικές για τη θέση και τον κομβικό ρόλο της Θεσσαλονίκης στον ευρωπαϊκό χάρτη. Η σημασία του θεσμού για την πόλη τονίστηκε στη σημερινή κοινή συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε από το Ίδρυμα Θεοφανώ, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και τον Δήμο Θεσσαλονίκης.

Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Θεοφανώ, κ. Σταύρος Ανδρεάδης, «μέσα από τον νέο πανευρωπαϊκό θεσμό του βραβείου ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’, δίνεται στην πόλη μας μια μοναδική ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει τη θέση της στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα, η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μια πανηγυρική αναγνώριση του ιστορικού ρόλου των λαών της ευρύτερης περιοχής στη διαδικασία της δημιουργίας του Ευρωπαϊκού γίγνεσθαι. Έχοντας ως θεμέλιο λίθο την πολιτιστική κληρονομιά του παρελθόντος, η Θεσσαλονίκη γίνεται συνδετικός κρίκος μεταξύ Ανατολής και Δύσης και προάγει -ως σύγχρονη Ευρωπαϊκή πόλη- τα ιδανικά και τις αρχές για την Ευρώπη του αύριο: την αλληλοκατανόηση, τη συνεργασία. Μέσα στην ταραγμένη εποχή που ζούμε, η Ευρώπη δείχνει να αισθάνεται την ανάγκη να ανατρέξει στις κοινές της ιστορικές ρίζες και καταβολές. Το πανευρωπαϊκό βραβείο ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ είναι αποτέλεσμα αυτής της ανάγκης».

Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, κ. Απόστολος Τζιτζικώστας, μεταξύ άλλων ανέφερε: «Ο θεσμός του βραβείου ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ καθιερώνεται εδώ, στη Θεσσαλονίκη και την Κεντρική Μακεδονία, δίνοντας προστιθέμενη αξία στην περιφέρεια και την πόλη μας, καθώς, κάθε χρόνο, θα συγκεντρώνει το ευρωπαϊκό ενδιαφέρον κάτι που θα συμβάλει στη θετική προβολή του τόπου μας διεθνώς. Ο νέος αυτός θεσμός έρχεται την πιο κομβική, την πιο κατάλληλη στιγμή, ακριβώς την ώρα, που παρά τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργεί η πανδημία, συνεχίζουμε το έργο μας, με ακόμα μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, αφήνοντας οριστικά πίσω μας τον κύκλο της εσωστρέφειας και τα παλιά φοβικά σύνδρομα, με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας να ανοίγεται στον κόσμο, με σημαντικές επιτυχίες και νίκες, με αυτοπεποίθηση και δυναμισμό, με κομβικό ρόλο και λόγο, για πρώτη φορά, στα κέντρα λήψης των αποφάσεων στις Βρυξέλλες. Θέλω να συγχαρώ τον Πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής του Ιδρύματος Θεοφανώ, Σταύρο Ανδρεάδη, καθώς και τον Πρόεδρο της Συμβουλευτικής Επιτροπής και Επίτιμο Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Herman Van Rompuy, για τη σπουδαία πρωτοβουλία της καθιέρωσης αυτού του νέου, πανευρωπαϊκού κύρους και εμβέλειας βραβείου, που θα απονέμεται κάθε χρόνο σε κορυφαίες προσωπικότητες για τη συμβολή τους στην ανάδειξη των αρχών και των αξιών, που διαμορφώνουν τη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιδέα και ταυτότητα. Το δίκτυο Erasmus είναι άμεσα συνδεδεμένο με την κινητικότητα και τη συνεργασία, που δοκιμάστηκαν και συνεχίζουν να δοκιμάζονται σκληρά από την πανδημία. Αν όμως υπάρχει κάτι που μάθαμε, μέσα από αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνουμε, είναι ότι δεν θα βγούμε από την κρίση αν αυτοπεριοριστούμε στα εθνικά σύνορα ή αν κρυφτούμε πίσω από τοίχους ή μέσα σε εθνικά απομονωτήρια. Η απάντηση στην πανδημία είναι η περισσότερη, η καλύτερη, η πιο στενή συνεργασία και μεταξύ των Κρατών – Μελών, και μεταξύ όλων των επιπέδων διακυβέρνησης του Ευρωπαϊκού, του Εθνικού και του Περιφερειακού. Το μέλλον της Ευρώπης είναι οι νέοι άνθρωποι. Πρέπει το Πρόγραμμα Erasmus, όχι μόνο να στηριχθεί, αλλά και να ενισχυθεί και να διευρυνθεί. Και η πρωτοβουλία αυτή του Ευρωπαϊκού Βραβείου ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ βοηθά σημαντικά στην κατεύθυνση αυτή».

Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας τόνισε μεταξύ άλλων: «Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική τη θέσπιση του ετήσιου Βραβείου ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ και μάλιστα με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Η σημασία του θεσμού έγκειται στη δυνατότητα ανάδειξης της ιστορικής αλλά και της σύγχρονης ταυτότητας της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Το Βραβείο ‘Αυτοκράτειρα Θεοφανώ’ είναι μια πανευρωπαϊκού κύρους και εμβέλειας πρωτοβουλία. Αποκαθιστά στην πληρότητά του τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, καθώς εντάσσει και αποτιμά ως θετική και τη βυζαντινή παρακαταθήκη και συνεισφορά στη διαμόρφωσή του. Η επιλογή του τοπόσημου της Ροτόντας για την Τελετή Απονομής αποδεικνύει και τη βαρύτητα της Θεσσαλονίκης ως ιστορικού αστικού κέντρου με αδιάλειπτη Ιστορία 24ων αιώνων. Η πόλη και ο Δήμος Θεσσαλονίκης αγκαλιάζουν κάθε τέτοια πρωτοβουλία. Είμαστε παρόντες, πιστεύουμε στον θεσμό, στηρίζουμε τον θεσμό με όλες μας τις δυνάμεις. Η παρακαταθήκη τόσων πολιτισμών –με κυρίαρχο τον Βυζαντινό- είναι το δικό μας εισιτήριο στην εξωστρέφεια. Η Θεσσαλονίκη μεγαλώνει μέσα από πρωτοβουλίες των ανθρώπων της. Μεγαλώνει και διεκδικεί έναν ρόλο που δικαιωματικά -θα έλεγα- μπορεί να παίξει και της αξίζει τόσο πολύ.  Έχει το πολιτιστικό έρμα, τις παρακαταθήκες και τις προοπτικές  να το πετύχει».

φωτογραφία από τη συνέντευξη τύπου. Από αριστερά Σταύρος Ανδρεάδης, Απόστολος Τζιτζικώστας, Κωνσταντίνος Ζέρβας