Γεγονός με βαρύνουσα σημασία και αξία στον χώρο του βιβλίου αποτελεί η διαδικτυακή 17η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (ΔΕΒΘ) που είναι σε εξέλιξη αυτές τις μέρες και οργανώνεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού. Ανάμεσα στις πολλές παραμέτρους που καθορίζουν τη σπουδαιότητα της διοργάνωσης είναι και το γεγονός πως και φέτος, παρά τις διαφορετικές συνθήκες υπό τις οποίες διεξάγεται, η 17η ΔΕΒΘ διακρίνεται από έναν ιδιαίτερα ενισχυμένο διεθνή χαρακτήρα που αναδεικνύεται ποικιλοτρόπως μέσα από τις δράσεις της.

Συγγραφείς με διαφορετικές φωνές, νοοτροπίες και κουλτούρες

Συνολικά 40 συγγραφείς από πολλές χώρες του κόσμου δίνουν το «παρών» τους στη διοργάνωση εκπροσωπώντας διαφορετικές φωνές, νοοτροπίες και κουλτούρες.

Ανάμεσά τους ο γεννημένος στην Ουάσιγκτον και διεθνώς αναγνωρισμένος συγγραφέας μπεστ σέλερ αστυνομικών μυθιστορημάτων και ανεξάρτητος κινηματογραφικός παραγωγός  George Pelecanos (στη φωτογραφία του θέματος), ο Ισπανός  Javier Cercas, που τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 30 γλώσσες και έχουν τιμηθεί με πολλά εθνικά και διεθνή βραβεία, ο γνωστός πολέμιος του θρησκευτικού φανατισμού Αιγύπτιος Αλάα Αλ – Ασουάνι, αναγνωρισμένος διεθνώς για βιβλία του όπως «Το Μέγαρο Γιακουμπιάν» που σήμερα ζει και διδάσκει λογοτεχνία στις ΗΠΑ, ο ελληνιστής Σκοτσέζος Roderick Beaton που δίδαξε σύγχρονη ελληνική και βυζαντινή ιστορία, γλώσσα και λογοτεχνία στο King’s College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, ο εγκατεστημένος στην Αγγλία Πάνος Καρνέζης, ο οποίος γράφει απευθείας στην αγγλική γλώσσα, ο Βρετανός καλλιτέχνης και συγγραφέας, εμπνευστής του όρου «New Aesthetic» που διατηρεί τακτική στήλη στην «Guardian» James Bridle, o Niklas Natt och Dag που κατάγεται από την παλαιότερη αριστοκρατική οικογένεια της Σουηδίας και με το πρώτο του μυθιστόρημα, «1793», γνώρισε τεράστια επιτυχία και έλαβε σημαντικές διακρίσεις, ο Περουβιανός Santiago Roncagliolo που ζει στη Βαρκελώνη και θεωρείται από τους σημαντικότερους πεζογράφους της νεότερης γενιάς στη Λατινική Αμερική, ο José Luís Peixoto, ένας από τους πιο αναγνωρισμένους συγγραφείς της σύγχρονης πορτογαλικής λογοτεχνίας, η  φιλόλογος, ιστορικός και καθηγήτρια Γαλλικής Γλώσσας στην έδρα John M. Musser του Πανεπιστημίου του Γέιλ και συγγραφέας πολλών βιβλίων για τη σύγχρονη γαλλική λογοτεχνία και τον πολιτισμό Alice Kaplan, ο Γάλλος συγγραφέας, σύμβουλος έκδοσης, κριτικός βιβλίου, ραδιοφωνικός παραγωγός στο France-Culture και μέλος της Ακαδημίας Goncourt Pierre Assouline, ο βραβευμένος με Βραβείο Goncourt Jean–Paul Dubois είναι μερικά μόνο από τα μεγάλα ονόματα που πέρασαν ή θα περάσουν από την «οθόνη» της 17^ης ψηφιακής διοργάνωσης. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στη Σύρια συγγραφέα, δημοσιογράφο και μεταφράστρια Rabab Haidar και στην επίσης Σύρια διηγηματογράφο και δημοσιογράφο Rasha Abbas οι οποίες μετανάστευσαν στο Βερολίνο και συμμετέχουν στη ΔΕΒΘ μέσω του Literature Across Frontiers σε συνεργασία με τη διευθύντρια του οργανισμού Alexandra Buchler που επίσης μετέχει στην έκθεση. Να σημειώσουμε ότι σε εκδήλωση της έκθεσης συμμετέχει και η Εσθονή ποιήτρια, συγγραφέας, μεταφράστρια και κριτικός λογοτεχνίας Kätlin Kaldmaa, με την ιδιότητα της γραμματέως του PEN International,

Αναλυτικά όλοι οι –με διάφορους τρόπους- συμμετέχοντες ξένοι (αλλά και Κύπριοι) συγγραφείς, των οποίων τα βιογραφικά στοιχεία μπορεί να βρει ο κάθε ενδιαφερόμενος στην ιστοσελίδα της διοργάνωσης (thessalonikibookfair.gr) είναι: George Pelecanos, Javier Cercas, Al–Aswany Alaa, Roderick Beaton, Davide Enia,  James Bridle, Niklaw Natt Och Dag, Freddy Vinet, Gilles Kepel, Antonio Moresco, Paul Mason, Santiago Roncagliolo, José Luis Peixoto, Σταύρος Χριστοδούλου,  Irene Solà, Maša Kolanović, Stefan Bošković, Alice Kaplan, Andrei Astvatsaturov,  Aleksei Varlamov, Maria Galina, Andrei Gelasimov, Lev Danilkin, Maya Kucherskaya, Vadim Levental, German Sadulaeav, Pierre Assouline, Jean–Paul Dubois, Rasha Abbas, Rabab Haidar, Alexandra Büchler, Francesca Melandri, Kätlin Kaldmaa, Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Alla Khaled, Nour A Jarrah, Khaled Raouf, Stephen James Smith, Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, William Mcgrew.

Επαγγελματικές εκδηλώσεις που διευρύνουν τον διεθνή διάλογο

Η ΔΕΒΘ ως μέλος του Ευρωπαϊκού δικτύου ALDUS και του Φόρουμ των Διεθνών Εκθέσεων Βιβλίου, με σταθερή και δυναμική παρουσία στις διεθνείς εκθέσεις βιβλίου τα τελευταία χρόνια, συνεχίζει και διευρύνει το διεθνή διάλογο τόσο στο πεδίο των λογοτεχνικών συζητήσεων όσο και σε αυτό της εκδοτικής επιχειρηματικότητας, μέσα από ένα ενδιαφέρον και ουσιαστικό πλέγμα  επαγγελματικών εκδηλώσεων, που προσελκύουν την αυξημένη συμμετοχή Ελλήνων και  ξένων επαγγελματιών του είδους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού καταγράφει αξιοσημείωτη αύξηση των μεταφράσεων Ελληνικών Βιβλίων σε άλλες γλώσσες,  ως αποτέλεσμα της συστηματικής και συνεχώς διευρυνόμενης συμμετοχής τις Ελλάδας σε άλλες Διεθνείς Εκθέσεις, γεγονός που τροφοδοτεί και τη ΔΕΒΘ με νέες διεθνείς συμμετοχές και ενισχύει τον επαγγελματικό χαρακτήρα της.

Συγκεκριμένα από το 2014 που διεκόπη το μεταφραστικό πρόγραμμα ΦΡΑΣΙΣ, έως σήμερα έχουμε περισσότερους από 560* τίτλους Ελληνικών βιβλίων μεταφρασμένων σε άλλες γλώσσες: 190 στη Γαλλική, 76 στην Αγγλική, 46 στην Τουρκική, 30 στην Κορεάτικη, 26 στην Κινεζική, 21 στην Ισπανική, 20 στη Γερμανική, 18 στην Ιταλική, 15 στην Αλβανική, 12 στη Ρωσική, 11 στην Αραβική, 10 Σερβική κλπ. Από τις μεταφράσεις αυτές, παρατηρούμε ότι το παιδικό βιβλίο υπερέχει με διαφορά στις γλώσσες Αγγλική, Κινεζική, Κορεάτικη ενώ η λογοτεχνία στη Γαλλική, Γερμανική, Ιταλική, Τουρκική, Ρωσική.

Η ενίσχυση του τομέα αυτού είναι πρωταρχικός στόχος για το ΕΙΠ και θα πραγματοποιηθεί μέσα από τη δημιουργία, σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, του υπερκόμβου GreekLit.gr, στο πλαίσιο του οποίου θα επαναλειτουργήσει με ανανεωμένη μορφή και δυνατότητες το πρόγραμμα  ενίσχυσης της Μετάφρασης Ελληνικών Βιβλίων προς άλλες γλώσσες που είχε νεκρώσει μετά την κατάργηση του προγράμματος ΦΡΑΣΙΣ.

Δυναμική η παρουσία της Ρωσίας

Στο πλαίσιο του «Έτους Γλώσσας και Λογοτεχνίας» η Ρωσία συμμετέχει στην 17^η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης με σειρά εκδηλώσεων (live streaming αλλά και βιντεοσκοπημένων) που παρουσιάζουν σύγχρονες όψεις της Ρωσικής λογοτεχνίας.   Η συμμετοχή της χώρας περιλαμβάνει συνολικά 8 πάνελ – συζητήσεις για τη ρωσική λογοτεχνία σε live streaming, 8 βιντεοσκοπημένα πορτρέτα σύγχρονων Ρώσων συγγραφέων και 7 βιντεοπαρουσιάσεις βραβευμένων βιβλίων.

Εξάλλου, το «Έτος Γλώσσας και Λογοτεχνίας2019-2020» εγκαινιάστηκε επισήμως πέρυσι το Μάιο, στην 16^η ΔΕΒΘ, από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελλάδος και την Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Τύπου και ΜΜΕ της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Υλοποιείται στο πλαίσιο της Υλοποίησης Μνημονίου στους τομείς της Λογοτεχνίας, Μετάφρασης και Εκδόσεων με πενταετή ισχύ (2017-2022), καρπός του οποίου είναι και τα δέκα βιβλία σύγχρονης Ελληνικής λογοτεχνίας που εκδόθηκαν στη Ρωσία το τελευταίο έτος.Κλείνοντας το Έτος, η Ρωσία μας υποδέχεται  στο ψηφιακό περίπτερο που έχει δημιουργήσει ειδικά για την 17η ΔΕΒΘ στον σύνδεσμο, και μας καλωσορίζει με το παρακάτω μήνυμα:

https://www.facebook.com/Greek-Russian-Literature-Year-2020-108953537692882

Μπορείτε να παρακολουθήσετε το Ψηφιακό Πρόγραμμα Εκδηλώσεων της Ρωσικής συμμετοχής στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://us05web.zoom.us/j/7233369885…

Και στη σελίδα:

https://www.facebook.com/Greek-Russian-Literature-Year-2020-108953537692882

Περισσότερα από 800 άτομα στο «Let’stalk»

Η αναβληθείσα λόγω πανδημίας παρουσία της γερμανόφωνης λογοτεχνίας ως τιμώμενης στη 17η ΔΕΒΘ υποκαταστάθηκε στη νέα, ψηφιακή εκδοχή της έκθεσης, από ανταλλαγές επαγγελματικού χαρακτήρα με στόχο την ενδυνάμωση του διαλόγου ανάμεσα στις δύο χώρες στο πεδίο του βιβλίου. Το ψηφιακό αυτό πρόγραμμα επαγγελματικών εκδηλώσεων με τίτλο «Let’stalk» είχε τη μορφή συζητήσεων-σεμιναρίων και  απευθύνθηκε σε μια ευρεία γκάμα Ελλήνων και Γερμανών επαγγελματιών του βιβλίου: εκδότες, επιμελητές, λογοτεχνικούς πράκτορες, υπεύθυνους δικαιωμάτων και μάρκετινγκ, βιβλιοπώλες και λογοτεχνικούς μεταφραστές. Βασικοί θεματικοί άξονες ήταν οι σύγχρονες στρατηγικές πώλησης (βιβλιοπωλεία, «φυσικά» και διαδικτυακά) και  προώθησης των βιβλίων, με έμφαση στα ψηφιακά μέσα, καθώς και οι σύγχρονες τάσεις στον τομέα της βιβλιοπαραγωγής, όπως το audiobook, που κερδίζει όλο και μεγαλύτερο έδαφος στην παγκόσμια αγορά του βιβλίου, δεδομένων και των νέων συνθηκών που επιβάλλει η πανδημία του COVID-19. Για το θέμα της μετάφρασης συζητήθηκαν διεξοδικά, ανάμεσα στα άλλα, η μεταφραστική απόδοση της πεζογραφίας, της ποίησης, του graphic novel κ.ά. Διοργάνωση: Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Φρανκφούρτης (FrankfurterBuchmesse), Ινστιτούτο Γκαίτε, μεταφραστικό πρόγραμμα Litrix, σε συνεργασία με το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού.

Το πρόγραμμα, που προηγήθηκε της επίσημης έναρξης της έκθεσης (9 έως 18 Νοεμβρίου) παρακολούθησαν περισσότερα από 800 άτομα, επαγγελματίες από το χώρο του βιβλίου, εκδότες, μεταφραστές, συγγραφείς και στελέχη από το χώρο της εκδοτικής παραγωγής, κυρίως από την Ελλάδα, τη Γερμανία και άλλες χώρες, δεδομένου ότι πρόκειται για υψηλής ποιότητας επαγγελματικά σεμινάρια με εξειδικευμένους εισηγητές τα οποία η διοργάνωση προσέφερε δωρεάν, κάτι καθόλου αυτονόητο στη διεθνή αγορά βιβλίου.

Επισημαίνεται ότι η 17η ΔΕΒΘ πραγματοποιείται από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού σε συνεργασία με τη ΔΕΘ – HELEXPO, την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, τον δήμο Θεσσαλονίκης, τους Συλλόγους Ελλήνων Εκδοτών και ανεξάρτητους εκδότες, με την υποστήριξη και συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και, για πρώτη φορά φέτος, υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2014-2020.

* Σημείωση: ΟΙ συγκεκριμένοι αριθμοί καταγράφονται σύμφωνα με την έως τώρα πληροφόρηση και ενδέχεται να μην είναι απολύτως ακριβείς.