Ομιλία – συναυλία με τίτλο “Η εβραιοϊσπανική γλώσσα και η μουσική της στην πόλη της Θεσσαλονίκης”, θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2022, στον Πολυχώρο Πολιτισμού  Ισλαχανέ (Ελένης Ζωγράφου 3, Θεσσαλονίκη τηλ. 231 020 6910), ώρα 18.00′,  διάρκεια 90 λεπτά. Είσοδος: Δωρεάν. Για κάθε ακροατήριο. Γλώσσα: Στα ελληνικά με επεξηγηματικές στιγμές  στα ισπανικά (ο ομιλητής μιλάει και τις δύο γλώσσες).

Ομιλητής & μουσική διεύθυνση: Νίκος Τζάννης-Ginnerup

Μουσικοί:Αντώνης Παρτσάλης-Ginnerup: κωνσταντινουπολίτικο λαούτο & τραγούδι

Παντελής Αγκιστριώτης: κιθάρα, λύρα & τραγούδι

Νίκος Βαρελάς : κρουστά

Συντονισμός :Juanjo Corrales

Προβολή/κοινωνικά δίκτυα/Γραφικός Σχεδιασμός : Matilde Corrales

Διοργανωτής: Ισπανο-ελληνική Ένωση Γλώσσας και Πολιτισμού Θεσσαλονίκης

Συνεργάτες και υποστηρικτές της εκδήλωσης

Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας

Η Ισπανο-ελληνική Ένωση Γλώσσας και Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης

Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ

Nikos Tzannis – Ginnerup & “Sounds of the Levant”.

Κοινωνικός Συνεταιρισμός Συν-Κοινώ της Θεσσαλονίκης.

Παρουσίαση

Στην εκδήλωση αυτή θα παρουσιαστούν διάφορα στοιχεία των ιδιαιτεροτήτων της ισπανο-εβραϊκής διαλέκτου της πόλης της Θεσσαλονίκης και της χαρακτηριστικής μουσικής της, στο καθημερινό, πολιτιστικό, κοινωνικό και γεωγραφικό τους πλαίσιο.

Για να απεικονιστούν αυτά τα περιεχόμενα, θα παρουσιαστούν σχετικά οπτικοακουστικά και ηχητικά ντοκουμέντα,

Η ύπαρξη μιας ισπανικής διαλέκτου στην Ανατολική Μεσόγειο, απομονωμένης από την Ιβηρική Χερσόνησο ήδη από τον 16ο αιώνα, προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά περιορίζεται κυρίως σε λογοτεχνικό επίπεδο.

Ποιες επιρροές δέχτηκε αυτή η γλώσσα από τις άλλες γλώσσες με τις οποίες συνυπήρξε;

Ποια ήταν τα διακριτικά χαρακτηριστικά αυτών των διαλέκτων στις διάφορες περιοχές της ανατολικής Μεσογείου;

Ποια είναι η εξέλιξη αυτής της γλώσσας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο;

Ποιοι και πόσοι την μιλάνε σήμερα;

Τα τελευταία χρόνια, το ενδιαφέρον για τη σεφαραδίτικη μουσική έχει αυξηθεί σημαντικά.

Τι χαρακτήριζε όμως αυτή τη μουσική στο πλαίσιο της πόλης;

Κατέχει αναγνωρίσιμα στοιχεία μεσαιωνικής μουσικής από την Ιβηρική Χερσόνησο;

Ποια ήταν η αλληλεπίδραση με τη μουσική από τον υπόλοιπο ισπανόφωνο κόσμο και πολιτισμός;

Μπορούμε να πούμε ότι αυτή η μουσική αντιπροσωπεύει αποκλειστικά μια συγκεκριμένη κοινότητα;

Ήταν ένα είδος εθνικής μουσικής;

Μετά την ομιλία θα ακολουθήσει μια σύντομη συναυλία στην οποία θα παρουσιαστούν μερικά πρωτότυπα και αντιπροσωπευτικά τραγούδια από τα σεφαραδίτικα τραγούδια της περιοχής μας, από την παράδοση μέχρι τη δεκαετία του 40 του 20ού αιώνα.

Θα ολοκληρωθεί με μια σύντομη συζήτηση με το κοινό.

Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ

Curriculums vitae

Νίκος Τζάννης Ginnerup

Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στη Ρόδο.

Από μικρή ηλικία ασχολήθηκε με παραδοσιακά όργανα, κυρίως λύρα και λαούτο.  Σπουδάζοντας αρχιτεκτονική στην Δανία έκανα παρέα με Τούρκους μουσικούς, από τους οποίους έμαθε να παίζει σάζι.  Μετά το πέρας των σπουδών του  εγκαταστάθηκε  στην Κωνσταντινούπολη που έμεινε εκεί 4,5 χρόνια και όπου ασχολήθηκε με την λαϊκή και κλασική μουσική της πόλης, επικεντρώνοντας την προσοχή του στην εκμάθηση της πολίτικης λύρας.

Εκεί ανακάλυψε και την ύπαρξη της ισπανόφωνης παράδοσης της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Μετά την εγκατάσταση του στη στη Θεσσαλονίκη το 1993, άρχισε να έρευνα οποιαδήποτε στοιχεία είχαν σχέση με την σεφαραδίτικη παράδοση, επισκεπτόμενος ανθρώπους μεγάλης ηλικίας στο εβραϊκό. γηροκομεία και οποιονδήποτε ήξερε κάτι για αυτό το θέμα.  Μέχρι που γνώρισε τον Δαυίδ Σαλτιέλ (!931- ) μαζί με την ορχήστρα του πραγματοποίησε τις ηχογραφήσεις δεκατεσσάρων λαϊκών τραγουδιών από τη Θεσσαλονίκη, το οποίο τραγούδησε ό δόιος ο Δαβίσ Σαλτιελ στην τοπική ισπανο-εβραΙκή διάλεκτο της πόλης.Το 1998 εκδόθηκε το CD “Δαβίδ Σαλτιέλ – Ισπανοεβραίικα τραγούδια της Θεσσαλονίκης”. Συνεργαζόμενος με μουσικούς της πόλης  παρουσίασε την παράδοση αυτή σε συναυλίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Νίκος Βαρελάς

Γεννήθηκε στην Τρίπολη. Οι μουσικές του σπουδές ξεκίνησαν το 2001 στη δημοτική μουσική σχολή της Τρίπολης, με ειδίκευση στα παραδοσιακά ελληνικά κρουστά. Επιπλέον, παρακολουθεί μαθήματα για τα βασικά στοιχεία της βυζαντινής μουσικής, της παραδοσιακής ελληνικής μουσικής και της ευρωπαϊκής κλασικής μουσικής. Μετά την αποφοίτησή του από τη μουσική σχολή της Τρίπολης το 2007, συνεχίζει τις σπουδές του στη Θεσσαλονίκη στο Τμήμα Μουσικής και Επιστημών της Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με ειδίκευση στην παραδοσιακή ελληνική μουσική, με την ίδια ειδίκευση. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του εκεί, παρακολουθεί μαθήματα και σεμινάρια με γνωστούς κρουστούς όπως ο Δημήρης Μπάρμπας, ο Σέργιος Μπουλγκάρης, ο Κώστας Αναστασιάδης και ο Κωστής Πουλιανάκης. Επίσης, από το 2007-2010 παρακολουθεί σεμινάρια με τον Zohar Fresco στο “Labyrinth music workshop” στο νησί της Κρήτης για τα κρουστά της Μέσης Ανατολής. Το 2011 συμμετείχε στο πρόγραμμα Erasmus και ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη για να σπουδάσει τουρκική μουσική και κρουστά για ένα έτος στο Κρατικό Ωδείο Μουσικής του Τεχνικού Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης. Την ίδια περίοδο εκτός από τις σπουδές στο κρατικό ωδείο, παρακολουθεί μαθήματα νταρμπούκας από τον Misirli Ahmet στην ακαδημία του “Galata ritimhanesi” και εμφανίζεται με διάφορους καλλιτέχνες. επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη και αποφοιτά από το τμήμα Μουσικών Τεχνών και Επιστημών. Από τότε ζει στη Θεσσαλονίκη, διδάσκει σε δημοτικά μουσικά σχολεία και παίζει με διάφορες ορχήστρες.

Παντελής Αγκιστριώτης

Ο Παντελής Αγκιστριώτης γεννήθηκε το 1991 στην Κόρινθο. Πήρε τα πρώτα μαθήματα κρητικής λύρας από τον παππού του, ο οποίος επίσης κατασκεύαζε όργανα. Σε σχολική ηλικία ξεκίνησε μαθήματα ταμπουρά (τουρκικό σαζ) και λύρας της Κωνσταντινούπολης. Παίζει πολλά παραδοσιακά έγχορδα και δοξάρια, καθώς και κιθάρα και βιολί. Σπούδασε επίσης κωνσταντινουπολίτικη λύρα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας με τον Σωκράτη Σινόπουλο. Ζει στη Θεσσαλονίκη και ασχολείται με την οθωμανική μουσική και τη μουσική της Ελλάδας σε ερευνητικό και διδακτικό επίπεδο. Επίσης, ως οργανοποιός, κατασκευάζει παραδοσιακά και κλασικά μουσικά όργανα.

Αντώνης Παρτσαλής – Ginnerup

Ο Αντώνης Παρτσάλης-Ginnerup γεννήθηκε στην Αθήνα το 2005 από γονείς αρχιτέκτονες και μουσικούς. Μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Από τα πρώτα χρόνια της ζωής του ασχολήθηκε με τη μουσική και τα παραδοσιακά ελληνικά μουσικά όργανα. Έμαθε, κωνσταντινουπολίτικο λαούτο, κρητικό λαούτο και κρητική λύρα από μουσικούς όπως ο Γεώργιος Ξυλούρης και ο Αντώνης Φραγκιαδάκης. Από πολύ μικρή ηλικία συμμετείχε σε μουσικές εκδηλώσεις και συναυλίες. Παίζει επίσης ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα.