Το βιβλίο «Οι ερωτήσεις που θα αλλάξουν τον κόσμο» (εκδ. Ελληνοεκδοτική), σε κείμενο Αντώνη Ζαρίντα και εικονογράφηση Πετρούλας Κρίγκου, απευθύνεται σε μεγάλα παιδιά και εφήβους και επιδιώκει να τα ευαισθητοποιήσει γύρω από το μείζον θέμα της επίδρασης των διάφορων Μέσων στη ζωή τους.

Ουσιαστικά, πρόκειται για πρώτο ελληνόφωνο βιβλίο λογοτεχνίας για μεγάλα παιδιά και εφήβους που καταπιάνεται ολιστικά με το εν λόγω θέμα και καλλιεργεί την Παιδεία στα Μέσα.Η Παιδεία στα Μέσα είναι μια στάση ζωής, μια στάση κριτικής ενατένισης των μιντιακών μηνυμάτων. Επιτυγχάνεται, κυρίως, μέσω της Εκπαίδευσης στα Μέσα, δηλαδή μέσω συγκεκριμένων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που προωθούν δεξιότητες μιντιακούγραμματισμού. Ο μιντιακόςγραμματισμός είναι η ικανότητα αποκωδικοποίησης, αξιολόγησης, ανάλυσης και παραγωγής τόσο έντυπων όσο και ηλεκτρονικών μιντιακών προϊόντων.

Τα Μέσα συνιστούν τη γεωγραφία του τόπου που κινείται ο σύγχρονος άνθρωπος. Είναι ο τόπος μέσα στον οποίο δίνει νόημα στον κόσμο και τον εαυτό του. Ζούμε, αναμφίβολα, στην εποχή των Μέσων, μια εποχή την οποία ο ιστορικός του μέλλοντος θα κατατάξει ανάμεσα σ’ αυτές που στιγμάτισαν αμετάκλητα την ανθρωπότητα. Είναι η εποχή που ο homosapiens συντελεί τη μεγαλύτερη μετανάστευση της ιστορίας του: από τον φυσικό στον ψηφιακό κόσμο. Βιώνουμε, δηλαδή, την εποχή που επιτυγχάνεται η πλήρης μεσοποίηση του πολιτισμού. Σ’ αυτό το πλαίσιο, τα Μέσα βρίσκονται στο θεμέλιο της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής. Όλες οι σφαίρες της ζωής –εκπαίδευση, εργασία, οικονομία, κοινωνικές σχέσεις, οικογένεια, ψυχαγωγία, πολιτειότητα και δημοκρατία– αναπόφευκτα κι αναγκαστικά βασίζονται στην υποδομή των Μέσων. Ως εκ τούτου, η ανθρώπινη ύπαρξη και δραστηριότητα διαμεσολαβείται πλήρως από τα Μέσα.

Τα παιδιά και οι έφηβοι του σήμερα έχουν γεννηθεί μέσα σε μια πολιτισμική και τεχνολογική επανάσταση με έμβλημα τις οθόνες, η οποία καθορίζει και οριοθετεί με ευδιάκριτο τρόπο τις αντιλήψεις και τις συνήθειες τους. Ο Αμερικάνος θεωρητικός των Μέσων Ντάγκλας Ρούσκοφ, αποκάλεσε τη νέα γενιά «screen-agers», επειδή η ενασχόλησή τους με τα Μέσα δεν διαχωρίζεται ανάλογα με το Μέσο, αλλά συμπυκνώνεται σε μια σειρά οθονών που έχουν ακώλυτη πρόσβαση και χειρίζονται επιδέξια. Παρομοίως, ο Μαρκ Πρένσκι, Αμερικανός συγγραφέας, χαρακτήρισε τα σημερινά παιδιά «digitalnatives», υποστηρίζοντας ότι η «μητρική» τους γλώσσα είναι η ψηφιακή.Τα παιδιά δεν θεωρούν τα Μέσα ως διακριτά προϊόντα που επηρεάζουν με κάποιον τρόπο τις ζωές τους, αλλά ως έμφυτα στοιχεία της κουλτούρας τους. Επικοινωνούν αβίαστα με μια ψηφιακή πολυτροπική γλώσσα, χρησιμοποιώντας ήχους, βίντεο, λέξεις, νεολογισμούς,εικόνες, φατσούλες. Ταυτόχρονα, βιώνουν τον κόσμο όχι υπό τα φυσικά του όρια, αλλά ως ένα στιγμιαίο παγκόσμιο δίκτυο ασύρματων διασυνδέσεων. Ένα ανεξάντλητο ακατάπαυστο παρόν. Τα Μέσα έχουν εγγραφεί τόσο βαθιά στη ζωή των παιδιών και των εφήβων, ώστε να αποτελούν προέκταση της ύπαρξής τους. Ωστόσο, είναι σε θέση να αναστοχάζονται τη χρήση που κάνουν; Μπορούν να φιλτράρουν ό,τι συναντούν και να ξεχωρίζουν το χρήσιμο από το άχρηστο; Να εστιάζουν, μήπως, στα σημαντικά και επωφελή; Να παραμένουν στοχοπροσηλωμένοι ολοκληρώνοντας την εργασία τους; Μπορούν, σε τελική ανάλυση, να λαμβάνουν έξυπνες αποφάσεις, διυλίζοντας τα ερεθίσματα και κινούμενοι κριτικά μέσα στο χαοτικό μιντιακό οικοσύστημα που τους περιβάλλει; Έχουν, εν ολίγοις, αναπτύξει τις δεξιότητες επιβίωσης του κριτικού μιντιακούγραμματισμού;

Παρά το γεγονός ότι τα παιδιά και οι έφηβοι γίνονται ολοένα πιο έμπειροι στη χρήση των Μέσων, παρουσιάζουν αδυναμίες ως προς την ικανότητά τους να εξετάζουν κριτικά τα ίδια τα Μέσα. Μαθαίνουν να «διαβάζουν» πληροφορίες από τα Μέσα, αλλά δεν φαίνεται να έχουν μάθει πώς να τα «διαβάζουν» ως κείμενα με τις δικές τους αισθητικές νόρμες, ειδολογικές συμβάσεις, ιδεολογικές προκαταλήψεις και κώδικες αναπαραστάσεων. Αξιοποιούν με εντυπωσιακή ευκολία τα Μέσα ως εργαλεία, χωρίς όμως να προβληματίζονται για τις συνέπειές τους. Χρησιμοποιούν τα Μέσα, αλλά δεν έχουν γνώση για τα Μέσα. Συνεπώς, η ανάγκη να απογυμνώσουν και να κατανοήσουν τον κόσμο των Μέσων καθώς και τα ίδια τα μιντιακά κείμενα ως κατασκευές είναι επείγουσα. Χρειάζεται, με άλλα λόγια, να εξασκηθούν συστηματικά στην ανάλυση της «δημοσιογραφικής γλώσσας» των Μέσων ως επίσης να αντιληφθούν τον τρόπο που δουλεύει το μιντιακόοικοσύστημα (κατασκευή είδησης, ψευδείς ειδήσεις, ιεράρχηση, αποσιώπηση, τεχνικές προσέλκυσης της προσοχής του κοινού, διαφήμιση, χρηματοδότηση κ.λπ.).

Το βιβλίο «Οι ερωτήσεις που θα αλλάξουν τον κόσμο» κάνει τον φαινομενικά οικείο κόσμο των Μέσων ανοίκειο, προβληματίζοντας τους αναγνώστες, αλλά και ρίχνοντας φως νέας γνώσης πάνω στο θέμα που πραγματεύεται. Προσκαλεί τα παιδιά και τους εφήβους σε ένα συναρπαστικό ταξίδι εις βάθος γνωριμίας με τον θαυμαστό μιντιακό κόσμο και τα προκαλεί να τον ατενίσουν με κριτική διάθεση.

Σημειώνεται ότι το βιβλίο συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα των Βραβείων του Κύκλου Παιδικού Βιβλίου Ελληνικού Τμήματος ΙΒΒΥ 2023 στην κατηγορία της εικονογράφησης και των Κυπριακών Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας 2023 στην κατηγορία της Λογοτεχνίας για Μεγάλα Παιδιά και Εφήβους.