Η Μελίνα Γεωργούδα και η γκαλερί Λόλα Νικολάου μας προσκαλούν στο Open Studio της Μελίνας Γεωργούδα, την Πέμπτη 27 Απριλίου 2023, 18.00 – 23.00, Παύλου Μελά 12, 1ος όροφος.
Επιμέλεια Έκθεσης : Θάλεια Στεφανίδου
Διάρκεια έκθεσης: Πέμπτη 27 Απριλίου – Σάββατο 6 Μαΐου
Ώρες: Πέμπτη 27.04 :18.00 – 23.00, Παρασκευή 28.04 –Σάββατο 06.05 :12.00 – 18.00
ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΙΝΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΔΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΕΧΝΗΣ ΘΑΛΕΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ*
Θ.Σ. Περίγραψέ μου μια εικόνα που σου έμεινε σταθερά στη μνήμη σου από την παιδική ηλικία και στην οποία ανατρέχεις τώρα , ως ζωγράφος.
Μ.Γ. Είναι μια εικόνα από βιωματική εμπειρία σε ένα ταξίδι μου στην Τυνησία. Ένα βράδυ, στην έρημο Σαχάρα είχα ξαπλώσει σε ράντζο, έξω από τη σκηνή που μέναμε. Η εικόνα των αστεριών πάνω από το κεφάλι μου είναι κάτι που θα μου μείνει αξέχαστο. Επανέρχεται έκτοτε πολλές φορές στη μνήμη μου και πάντα μου προκαλεί μοναδικά συναισθήματα ευγνωμοσύνης, ηρεμίας, αλλά και δύναμης ταυτόχρονα.
Θ.Σ. Δεν είναι τυχαίο που λένε πως ο έναστρος ουρανός της Αφρικής είναι από τα πιο δυνατά αξιοθέατα στον πλανήτη Γη. Η προσωπική παρατήρηση καταλαμβάνει σημαντικό μέρος στην καλλιέργεια ενός εικαστικού δημιουργού. Τα περάσματα καλλιτεχνικής σου παιδείας είχαν κυρίως άμεση σχέση με ό,τι ονομάζουμε εφαρμοσμένες τέχνες, όπως το design ή η μόδα. Τώρα που πορεύεσαι στην καθαρά ζωγραφική δημιουργία, βρίσκεις αυτή την παιδεία να είναι βοηθητική στη σημερινή σου οπτική και πρακτική;
Μ.Γ. Πιστεύω πως οποιοδήποτε πέρασμα σε τομείς που υπηρετείς με όρεξη, προσήλωση και αφοσίωση είναι βοηθητικό σε επόμενες επιλογές δραστηριοποίησης. Πόσο μάλλον όταν αυτοί οι τομείς σού έχουν δώσει πολλές ευκαιρίες να καλλιεργήσεις την αισθητική σου σχετικά με το χρώμα, το σχέδιο, τη σύνθεση και φυσικά το ανθρώπινο σώμα και την κινησιολογία του.
Θ.Σ. Τα έργα σου οργανώνουν σειρές από γυναικείες φιγούρες κατ’ ενώπιον, αλλά και σειρές με καθαρά χειρονομιακές εκφραστικές, χωρίς καμία εμφανή θεματική. Είναι μία ανάγκη σου να περνάς από γνώριμες αφηγήσεις στην καθαρή αφαίρεση και το αντίστροφο;
Μ.Γ. Ναι, έτσι ακριβώς. Απολαμβάνω αυτό το πήγαινε/έλα σαν ταξίδι χωρίς περιορισμούς. Έτσι κι αλλιώς αυτά τα δύο συνδέονται και πορεύονται παράλληλα, δημιουργώντας μια σχέση διαλόγου ανάμεσα στο «μέσα» και το «έξω». Συχνά μάλιστα έχω την εντύπωση πως οι καθαρά αφηρημένες συνθέσεις μου αποτυπώνουν με περισσότερο δυναμισμό έντονες συναισθηματικές καταστάσεις και τα αποτυπώματά τους.
Θ.Σ. Τι είδους κόσμους μας συστήνεις; Έχω την αίσθηση πως προσεγγίζεις οικεία στοιχεία τραύματος ή δυσκολοπλησίαστα σημάδια ψυχικής τάξης, τα οποία αποπνέουν και μία ονειρική διάθεση μεταξύ ύπνου και ξύπνου. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Μ.Γ. ΟΙ φιγούρες μου είναι πονεμένες υπάρξεις, με εμφανή τραύματα και ουλές. Ευαίσθητες σε έναν κόσμο σκληρό. Έχουν παλέψει. Πολλές φορές διακρίνουμε στο βλέμμα τους την αγωνία, τον φόβο, την απογοήτευση. Έχουν όμως δύναμη, σθένος και αποφασιστικότητα. Άλλωστε τα σημάδια μας αφηγούνται τις εμπειρίες μας και μας θυμίζουν ό,τι μας διδάσκει κάθε μέρα η ζωή.
Θ.Σ. Βλέποντας όλες αυτές τις φιγούρες με τα στοιχεία ψυχικής γεωγραφίας, σκέφτομαι μήπως είναι μία απόπειρα να αυτοβιογραφηθείς, μία απόπειρα δηλαδή
μέσα από τη συλλογική μνήμη να αναδυθούν στοιχεία του πολλαπλού εαυτού σου, της ατομικής σου περιπέτειας με προσωπικούς δαίμονες;
Μ.Γ. Θα έλεγα πως ναι. Γιατί όλη μου η δουλειά εμπνέεται κυρίως από την προσωπική μου ανάγκη να αναλυθώ και να μπορέσω να αφηγηθώ εικόνες, σκέψεις, αισθήματα, αναμνήσεις που έχουν συγχωνευτεί στο πεδίο της συνείδησης.
Θ.Σ. …και που έχουν μάλλον αγγίξει και το υποσυνείδητο, εκεί όπου τα σχήματα και οι συνήθειες της καθημερινής ζωής διαλύονται σε μία αοριστία.
Μ.Γ. Συμφωνώ.
Θ.Σ. Μου μίλησες πολλές φορές για την προετοιμασία που κάνεις πριν εκκινήσεις ένα έργο. Έχει συγκεκριμένα βήματα ή διαφοροποιείται κάθε φορά ανάλογα με τη διάθεση και τη συγκυρία;
Μ.Γ. Πριν ξεκινήσω να δουλεύω σε κάτι συνηθίζω αρχικά να επιλέγω τη μουσική που θα με συνοδέψει στη διαδικασία παραγωγής. Έχω την ανάγκη να απλώνω με τάξη όλα τα υλικά που πιστεύω πως θα χρειαστώ και φροντίζω να είναι ο χώρος μου καθαρός. Είναι μια εθιμοτυπική συνήθεια που με βοηθάει να ηρεμήσω και να συγκεντρωθώ. Ανάλογα βέβαια με τη διάθεση γίνεται η επιλογή της μουσικής. Στις περιπτώσεις των καθαρά χειρονομιακών έργων μου ο μουσικός ήχος γίνεται σχεδόν πρωταγωνιστικός.
Θ.Σ. Τις φορές που το έργο σου υπαγορεύεται αυτόματα είναι σαν να οδηγείσαι στοχευμένα προς την ολοκλήρωσή του ή μήπως έρχεται η διαδικασία να το αποφασίσει τελικά με κάποιες απρόβλεπτες παρεμβολές και τυχαία συμβάντα;
Μ.Γ. Συνήθως μου αρέσει να λειτουργώ με προγραμματισμό, όμως υπάρχουν φορές που αφήνομαι κυριολεκτικά στο τυχαίο. Εξάλλου έτσι λειτουργώ και στη ζωή μου. Κάπως έτσι ανακατεύοντας λίγο τις ισορροπίες μου, πιστεύω πως όλα αποκτούν μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Με το πέρασμα του χρόνου όλο και γίνομαι πιο ανοιχτή στο απρόβλεπτο, στο τυχαίο και την έκπληξη. Πάντως η ζωγραφική αν και είναι μία μοναχική διαδικασία, για μένα είναι ο πιο άμεσος τρόπος απεύθυνσης και αλήθειας προς τον κόσμο γύρο μου.
Θ.Σ. Με ποιους τρόπους ανιχνεύεις τα δημιουργικά σου μονοπάτια, ώστε να διευρύνεται η περιέργειά σου;
Μ.Γ. Πάντα ψάχνω για νέες εικόνες και ερεθίσματα από βιβλία, από το διαδίκτυο, από κινηματογραφικές ταινίες και κυρίως από ταξίδια. Επίσης μια κουβέντα με μια φίλη, μια ερωτική απογοήτευση, μια βόλτα στην πόλη, όλα, μπορεί να γίνουν δυνατές αφορμές ξεκινήματος νέας εικαστικής περιπέτειας.
Θ.Σ. Θα μπορούσε να ειπωθεί πως οι φιγούρες σου λειτουργούν ως ένοικοι των αφηρημένων σου χώρων ή μήπως οι αφηρημένοι αυτοί χώροι έρχονται στιγμές που παράγουν είδωλα μορφών;
Μ.Γ. Οι καθαρά αφηρημένοι μου χώροι είναι ακριβώς αυτό. Είναι η εσωτερική τρικυμία, οι σκέψεις και η ψυχή που αποπνέεται από τις φιγούρες μου.
Θ.Σ. Με ποιους καλλιτέχνες (συγκαιρινούς ή από την διαχρονική ιστορία της τέχνης) αισθάνεσαι να συνδιαλέγεσαι ή ποιοι πιστεύεις πως σου “συμπαρίστανται” στον δικό σου εικαστικό περίπατο;
Μ.Γ. Μελετώ και μαγεύομαι διαχρονικά από κάποιους που πιστεύω πως έχουν μεταξύ τους και κάτι κοινό, αδιευκρίνιστο και ακατανόητο. Θα μπορούσα ενδεικτικά να αναφέρω τον Hieronymus Bosch, τον Francisco Goya, τον Egon Schiele, τον Chaim Soutine, τον Pierre Soulages, την Fabienne Verdier, την Marlene Dumas, την Tracy Amin και πάλι ενδεικτικά δύο Έλληνες, τον Στάθη Λογοθέτη και τον Γιώργο Λαζόγκα.
*η συνομιλία αυτή καταγράφηκε με αφορμή το open studio της Μελίνας Γεωργούδα [ 27/Απριλίου 2023, σε συνεργασία με την γκαλερί Λόλα Νικολάου και επιμέλεια της Θάλειας Στεφανίδου ] που εγκαινιάζει τον χώρο της στη Θεσσαλονίκη, Παύλου Μελά 12, ως εργαστήριο παραγωγής έργων, αλλά και ως δυνατότητα εκθετηρίου.