Το βιβλίο του Κώστα Τσίβου «Ο μεγάλος καϋμός της ξενητειάς…» – Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες στην Τσεχοσλοβακία, 1948-1989 (εκδόσεις Αλεξάνδρεια) “φωτίζει, μέσα από ένα άγνωστο αρχειακό υλικό των Τσεχικών Αρχών, ορισμένες πτυχές της πολιτικής προσφυγιάς”, όπως ανέφερε η ιστορικός Κατερίνα Τσέκου, στην ομιλία της, απόψε Δευτέρα 20 Ιανουαρίου, κατά την παρουσίαση που έγινε στον Πολυχώρο Μαλλιάρης-Παιδεία “Ανατόλια” (Δ. Γούναρη 39, Καμάρα, τηλ. 2310 277113).
“Έρχεται να ολοκληρώσει τη γνώση μας για την προσφυγική χώρα του Κομμουνιστικού Κόμματος”, υπογράμμισε η κ. Τσέκου.
Από αριστερά: Απόστολος Πατελάκης, Κατερίνα Τσέκου, Μαρία Μποντίλα, Κώστας Τσίβος
Ο ιστορικός Απόστολος Πατελάκης, ο οποίος γεννήθηκε από Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες του εμφυλίου στη Ρουμανία και όπως είπε “το θέμα των πολιτικών προσφύγων με απασχολεί όλη μου τη ζωή”, χαρακτήρισε, εκτός των άλλων, πολύ σημαντικό το πόνημα του κ. Τσίβου, το οποίο συμπληρώνει τελευταίες εκδόσεις που αφορούν στο θέμα της πολιτικής προσφυγιάς.
“Το βιβλίο στηρίζεται κυρίως σε αρχειακό υλικό αλλά από συνεντεύξεις που έχω κάνει, κατάλαβα ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο να συνθέσεις ιστορίες πολιτικής προσφυγιάς. Κάθε πρόσφυγας, κάθε ιστορία είναι κι ένα βιβλίο, κάθε ιστορία είναι και μια ταινία”, τόνισε ο συγγραφέας Κώστας Τσίβος.
Την εκδήλωση συντόνισε η φιλόλογος Μαρία Μποντίλα, διδάκτωρ Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ, η οποία είπε πως ο συγγραφέας έκανε μια “πολύ αξιόλογη μελέτη”. “Είναι επίμονος ερευνητής, καλός γνώστης της τσεχικής γλώσσας. Ξεψάχνησε τα αρχεία, έβγαλε στο φως άγνωστα στοιχεία και άνοιξε δρόμους σε νέους ερευνητές για ερωτήματα που δεν μπόρεσε να απαντήσει, ίσως διότι ήθελε κι άλλο χρόνο”, επισήμανε η κ. Μποντίλα.
Ακολούθησε συζήτηση με το κοινό και ο συγγραφέας υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου του.
Δείτε φωτογραφίες από την εκδήλωση:
Σύνοψη:
Η Ελλάδα ήταν γι’ αυτούς μια μακρινή και ονειρεμένη χώρα, στην οποία έπρεπε κάποτε να επιστρέψουν, χωρίς ωστόσο να έχουν μια σαφή προοπτική επαναπατρισμού. Παρακολουθούσαν από απόσταση τους τσακωμούς των γονιών τους και τις ενδοπροσφυγικές συγκρούσεις για ζητήματα τα οποία, κατά κανόνα, είτε δεν καταλάβαιναν είτε τους φαίνονταν απόμακρα και αδιάφορα. Όσοι από αυτούς εκφράστηκαν πολιτικά, το έκαναν κατά κύριο λόγο από αισθήματα υποχρέωσης και σεβασμού προς τους αγώνες των γονιών και των παππούδων τους. Οι περισσότεροι πρόσφυγες μιλούν με νοσταλγία για τη ζωή τους στη σοσιαλιστική Τσεχοσλοβακία και εκφράζουν αισθήματα ευγνωμοσύνης για τη φιλοξενία που τους παρείχε το σοσιαλιστικό καθεστώς, καθώς και για τις δυνατότητες επαγγελματικής και κοινωνικής ανέλιξης που βρήκαν εκεί.
Ο Τσίβος μελετά τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες στην Τσεχοσλοβακία από την πρώτη στιγμή της άφιξής τους μέχρι τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, μέχρι δηλαδή και τον επαναπατρισμό τους στην Ελλάδα … Το βιβλίο δεν αποτελεί απλώς μια κοινωνιολογική ή ανθρωπολογική μελέτη της κοινότητας των πολιτικών προσφύγων στην Τσεχοσλοβακία. Ο Τσίβος μελετά τους πολιτικούς πρόσφυγες υπό την οπτική της ιστορίας του ΚΚΕ και της σχέσης του τόσο με το διεθνές κομουνιστικό κέντρο, την ΕΣΣΔ, όσο και με τα αδελφά κόμματα.
Από τον Πρόλογο του Νίκου Μαραντζίδη
